Szkoła Podstawowa nr 10
im. Księżnej Aleksandry Ogińskiej
w Siedlcach

Projekt pod patronatem Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Rzecznika Praw Dziecka oraz Ministra Edukacji Narodowej będzie prowadzony od października do końca maja 2019 r. program ma na celu przybliżenie nauczycielom i uczniom informacji nt. RODO, praktycznego stosowania zapisów ustawy w codzienności szkolnej. Na szkoleniu poruszono m.in. kwestię właściwego przetwarzania danych osobowych uczniów i nauczycieli w szkole i korzystania z monitoringu wizyjnego. Urząd Ochrony Danych Osobowych wydał poradnik zatytułowany „Ochrona danych osobowych w szkołach i placówkach oświatowych”. Można w nim znaleźć m.in. informacje dotyczące:

• Obowiązku informacyjnego w związku z rekrutacją do szkoły, oznacza on

poinformowaniu o tym, kto, w jakim celu i na jakiej podstawie prawnej będzie wykorzystywał zebrane dane oraz jakie prawa przysługują osobom, których dane są przetwarzane.

• Obowiązek informacyjny należy spełnić w sposób jasny, przejrzysty i łatwo dostępny dla osoby, której dane dotyczą. Należy unikać języka prawniczego i dostosować treść do odbiorcy.

• Szkoły i placówki mogą publikować listy przyjętych i nieprzyjętych tylko w swojej siedzibie. Publikowanie wyników rekrutacji na stronie internetowej szkoły jest niedopuszczalne.

• Monitoring wizyjny, jako inwazyjna forma przetwarzania danych osobowych, powinien być stosowany jedynie wówczas, gdy nie ma innych, mniej ingerujących w prywatność, środków umożliwiających zapewnienie bezpieczeństwa lub ochronę mienia.

• Decyzję o instalacji kamer należy podjąć po przeprowadzeniu konsultacji ze szkolną społecznością i w uzgodnieniu z organem prowadzącym szkołę (np. jednostką samorządu terytorialnego lub ministrem).
• Stosowanie atrap kamer, dających mylne poczucie zwiększonego bezpieczeństwa, powinno być zakazane.
•  Organ prowadzący szkołę nie powinien mieć dostępu do danych zawartych w aktach osobowych nauczycieli. Do tego uprawniony jest tylko dyrektor szkoły.
• Organ prowadzący szkołę nie powinien mieć dostępu do danych uczniów (i ich rodzin) zawartych w dokumentacji prowadzonej przez szkołę, które odnoszą się do indywidualnych problemów psychologicznych, czy pedagogicznych uczniów.
• W przypadku szkolnego gabinetu lekarskiego obowiązek zabezpieczenia danych zawartych w dokumentacji medycznej spoczywa na pielęgniarce szkolnej.

• Wykonywanie przez nauczycieli obowiązków służbowych poza szkołą, stwarza ryzyko naruszenia ochrony danych osobowych. Zatem, jeśli jest to tylko możliwe, należy zrezygnować z praktyki wynoszenia do domu przez nauczycieli arkuszy ocen czy dzienników lekcyjnych. Zabierając klasówki do sprawdzenia w domu, nauczyciel powinien zadbać o to, by dostępu do nich nie miały osoby postronne, np. domownicy.

• Szkoła może przetwarzać (udostępniać) dane osobowe nauczycieli (nawet bez ich zgody), jeśli dane te nie dotyczą prywatnej sfery ich życia i jeżeli jest to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania szkoły, np. informacje o zastępstwach.

• Szkoła może wykorzystywać adresy e-mail do kontaktu z rodzicami, jeżeli rodzice wyrażą na to zgodę. Nauczyciele powinni przy tym korzystać ze służbowych adresów e-mail oraz odpowiednio zabezpieczać dane osobowe udostępniane w przesyłanych wiadomościach. (niedopuszczalne jest wysyłanie korespondencji do odbiorcy zbiorowego na prywatne e – maile rodziców)

• Uczniowie mogą pozostawiać w szkole podręczniki podpisane imieniem i nazwiskiem. Najlepiej w indywidualnych zamykanych szafkach, a w przypadku przedszkolaków lub małych dzieci - w sali lekcyjnej w szafce, zamykanej przez nauczyciela.

• Umieszczanie na tablicach na terenie szkoły danych osobowych uczniów w celu ich wyróżnienia za szczególne osiągnięcia, jak również wywieszanie pod różnego rodzaju pracami artystycznymi podpisów zawierających pełne imiona i nazwiska uczniów, którzy te prace wykonali, nie wymaga wcześniejszej zgody rodziców lub opiekunów prawnych, lub samych uczniów, jeśli są pełnoletni.

• Publiczne wyczytywanie w czasie uroczystości szkolnej imion i nazwisk uczniów wyróżnionych za wybitne osiągnięcia edukacyjne uznać należy za czynności dozwolone i niewymagające uprzedniej zgody rodzica lub opiekuna prawnego ucznia, albo jego samego, gdy jest pełnoletni.

• Publikacja zdjęć uczniów na stronie internetowej możliwa jest po uzyskaniu stosownej zgody rodzica bądź opiekuna prawnego albo ucznia, o ile jest pełnoletni. Należy pamiętać, że zgoda ta w każdej chwili może być odwołana.

• W przypadku udziału w olimpiadzie wiedzy, konkursie lub turnieju zgodę na przetwarzanie danych ucznia musi wyrazić rodzic lub opiekun prawny ucznia, a w przypadku uczniów pełnoletnich, sam uczeń. Dyrektor nie jest upoważniony do wyrażenia takiej zgody.

To jedynie kilka z poruszonych tematów w poradniku, cała publikacja zostanie umieszczona w specjalnej zakładce informującej o przebiegu programu na stronie internetowej szkoły. Dodatkowo istnieje możliwość zgłaszania pytań i wątpliwości nauczycieli, które zostaną przekazane ekspertom.

Każda szkoła biorąca udział w programie podejmuje w tym czasie różnego rodzaju inicjatywy według zaproponowanego przez koordynatora harmonogramu.

Począwszy od listopada w naszej szkole powinny zostać przeprowadzone w ramach godzin wychowawczych, jak i przedmiotów lekcje dotyczące ochrony danych osobowych. Pomocą będą udostępnione przez Urząd Ochrony Danych Osobowych materiały w postaci scenariuszy lekcji oraz gotowych ćwiczeń i gier. Zostaną one umieszone w plikach szkoły oraz w zakładce RODO. Po zakończonych zajęciach zarówno nauczyciele jak i uczniowie będą poproszeni o wypełnienie ankiet ewaluacyjnych, które pozwolą na ocenę efektywności prowadzonego projektu.

Logiem działań w ramach programu „Twoje dane, twoja sprawa” będzie w naszej szkole robot RODUŚ.

1. Pierwszym punktem harmonogramu jest Dzień Ochrony Danych Osobowych zaplanowany na 25 I 2018 r. W tym dniu w szkole zostanie wyemitowane przez radiowęzeł słuchowisko przygotowane przez uczniów klasy VI pt. „Chronię swoje dane – chronię siebie”. Słuchowisko zostanie nagrane i opublikowane również w zakładce RODO. Na głównym korytarzu stanie tablica świadomości RODO z najważniejszymi hasłami dotyczącymi ochrony danych osobowych.

2. Na przełomie lutego i marca został zaplanowany Dzień Bezpiecznego Internetu w ramach tej inicjatywy zostanie przeprowadzony w naszej szkole quiz pt. Z RODUSIEM w świecie Internetu” dla klas IV i V. Każda z klas wytypuje 3 osobową drużynę, która rozwiązując zadania dotyczące bezpiecznego korzystania z sieci będzie szukała za pomocą kodów QR szyfru do skrzyni z cybermocą. Drużyna, która znajdzie szyfr otrzyma miano „Strażników cyberprzestrzeni”. (Za udział w quizie nagroda prócz dyplomu w postaci 5-6 z informatyki)

Uczniowie klas III, VI , V i VI w ramach zajęć techniki wykonają zakładki do książek, na których umieszczone zostaną rady dotyczące zachowania bezpieczeństwa w Internecie. Zakładki te przekażemy do biblioteki szkolnej i miejskiej.

3. W lutym, marcu i w kwietniu zostały zaplanowane działania w ramach Dni Bezpieczeństwa Cyfrowego. Zostaną ogłoszone dwa konkursy: pierwszy w dwóch kategoriach klas I- III i IV – VIII na plakat pt. „Bezpieczni w cyberprzestrzeni”, najlepsze plakaty zostaną pokazane na specjalnej wystawie.

Drugi konkurs będzie dotyczył opracowania książeczki pt. „Roduś w cyberprzestrzeni” do jej stworzenia zostaną zaangażowani uczniowie klas IV – VIII, którzy będą mieli zadanie napisać opowiadania na sześć podanych tematów ( każdy uczeń będzie mógł sobie wybrać temat)

- przemoc ( hejt),

- złośliwe oprogramowanie

- niebezpieczne relacje z nieznanymi użytkownikami internetu

- ochrona własnego wizerunku w sieci

- prawa autorskie

-bezpieczeństwo finansów

Najlepsze opowiadania zostaną odczytane w klasach I-V, których uczniowie wykonają ilustracje na ich podstawie. Prace uczniów, zarówno plastyczne, jak i opowiadania zostaną złożone w książeczkę, której egzemplarz przekażemy do biblioteki szkolnej i miejskiej.

4. Projekt w naszej szkole zostanie zakończony w maju Międzyszkolnym konkursem wiedzy o ODO „Twoje dane – twoja sprawa”. Zostaną przygotowane zestawy zadań dla przeciwników (uczniów z innych szkół), a uczniowie z zaproszonych szkół przygotują zadania dla naszych uczniów. Wygra ta drużyna, która pierwsza poprawnie rozwiąże zadania od przeciwników.

Danuta Sowińska